Orchidee

“Plannen zijn er om aangepast te worden”, zegt papa wel eens. Dit kon niet méér van toepassing zijn op afgelopen week.
Mama kwam vorige week donderdag bij ons slapen. Gepakt en gezakt kwam ze hier toe. Wie had op dat moment kunnen denken dat ze niet terug naar huis zou keren…

Ik genoot van haar aanwezigheid. De kindjes maakten plezier met haar en zelfs Jérôme was rustig. Terwijl hij de zorg voor de kindjes op hem nam, nam ik de zorg voor mama op mij.
Elke dag hielp ik haar in de badkamer. Ik waste haar haar, droogde haar af, smeerde haar in en deed haar kleren aan. Het viel me op hoe fragiel ze was. Ze hield zich vast aan mij, vroeg nu zelf naar mijn arm of hand. Meermaals verloor ze haar evenwicht.
Op zondag liet ik het bad lopen. Na wat aansporen, ging ze er toch in. Ik begreep niet waarom ze weigerachtig was, dacht er niet bij na, ik dacht eerlijk vooral aan mijn rug. Tot ik het water zag verkleuren. “Mama, kom ik was je haar, dan kan je er terug uit”. Ze rechtte zich, nam een washandje en hield die voor haar ogen. Ik herinner me nog levendig hoe het was toen de rollen omgekeerd waren. Griet, Bram en ik samen in bad. Ruzie makend over wie bij het putje moest zitten, wie krap in het midden en wie de beste plaats kreeg aan het andere uiteinde. Nu zat mama hier voor me, opvallend breekbaar. Snel liet ik het water weglopen.
Mama kon niet op eigen kracht uit bad. Ze was niet in staat haar eigen lichaam op te duwen. Meer vragen rezen, ongerustheid over haar veiligheid in huis.

We wisten dat er ‘iets’ moest gebeuren voor we de stap konden zetten om mama een andere thuis te geven. Zondagnacht deed zich iets voor. Het is niet nodig hierover in detail te treden. Wat ik wel van belang vind, is te informeren. Blijkbaar hebben mensen met dementie het gevoel of het idee, wie zal het zeggen, dat ze een nummer 2 moeten doen, terwijl dit niet zo is. Hierdoor gaan ze veel naar het toilet maar zonder resultaat. Wat tot frustratie leidt.

De volgende ochtend belde ik Griet en Bram. De optelsom was voor iedereen dezelfde, wij kunnen de zorg die mama nu nodig heeft niet bieden.
Ik voelde me schuldig en belde mijn huisarts om het door te praten. De voorbije dagen waren zo gezellig. Ik genoot van haar aanwezigheid. Zij glunderde. Ze puzzelde rustig aan een Frozenpuzzel van 35 stukken. Téo en Estelle kropen op tafel om mee te helpen. We keken ’s avonds televisie en plooiden de was.
Wat als mama dacht dat ik niet wilde dat ze nog bleef, dat het een straf was? Ik ben dankbaar dat ik mijn huisarts eerlijk kon zeggen waar ik mee worstelde. Hij zei dat het ergens stopt, dat ik dit móest zeggen tegen mijn zus en broer, dat we op een punt gekomen zijn waar onze zorg stopt en we mama moeten loslaten.

Ik vertelde Griet hoe triest het me maakte dat mama niet meer kon blijven slapen. We besloten de laatste 2 nachten voor de operatie in Hotel Domein Polderwind te verblijven. Het hotel plaatst mensen centraal met om het even welke vorm van beperking. We wandelden rond het domein, voeren met de pedalo op het water, lunchten met een vriendin van mama en bezochten een paardenmanege. Iemand van het hotel stelde voor foto’s te nemen rond het domein. Bram kwam hiervoor langs. We creëerden samen mooie momenten.

Van het hotel vertrokken we rechtstreeks naar het ziekenhuis. Daar onderging ze de borstsparende operatie. Mama stond na 1 nacht alweer klaar om te vertrekken. Ik sprak een verzorgende aan. Toeval wou dat zij onze situatie begreep uit ervaring. Ze zou mama vertellen dat ze omwille van zorgen na de operatie naar een ‘zorghotel’ ging. Zonder vragen stapte mama in de auto en stapte ze uit aan Regina Coelie. Samen met een hartsvriendin, begeleidde ik haar naar haar kamer.
Onmiddellijk werd ik door de verantwoordelijke overstelpt met vragen. Ik kon die niet aan op dat moment. Ik wou gewoon weg. Zo snel mogelijk. Ik was misselijk en voelde een zware druk op mijn borst.
Een verzorgende vroeg mama of ze koffie wou. Mama stapte weg, mee met een onbekende. Wanneer ik vertrok, zat ze aan tafel met andere bewoners. Zoekend naar bevestiging vroeg ik mijn vriendin, “Jouw mama zou dit toch niet gewoon toelaten? Zij zou toch vragen stellen hé?”
“Mijn mama zou zelfs niet uitgestapt zijn.”

We mogen trots zijn, wordt gezegd. Jullie verdienen een medaille, horen we. Wat hebben jullie allemaal al moeten doorstaan? Jullie hebben alles en meer gedaan. Ja toch he? Soms stel ik me die vraag, hebben we alles gedaan? Kon ze toch nog terug naar huis? Op haar goede dagen misschien wel. Maar die slechte… Nee. Nee… Zucht.